We gedragen ons samen, de kracht van een organisatieopstelling

Geschreven door Karin Geschiere

Als begeleiders vinden we het steeds weer boeiend hoe het fysiek plaatsen van mensen in een ruimte leidt tot het gevoel en gedrag dat klopt met de feitelijke casus. Het belangrijkste aan deze methode is dat het inzicht geeft in hoe we ons gedragen naar de plek waar we staan in deze omgeving.

We maken dankbaar gebruik van de verbindingen

Dat wij autonome wezens zijn die zelf bepalen wat we doen, staat al langer ter discussie. Neurowetenschappers toonden aan dat ons onbewuste al is begonnen met het uitvoeren van een
besluit, voordat ons bewuste dat besluit heeft genomen. Ons onbewust wordt daarbij gevoed door oude ervaringen. In ons leven ontwikkelen we gedragspatronen, die we meenemen naar een nieuwe context. Wij gedragen ons dus ook naar onze óude omgeving.

We gedragen ons samen, de kracht van een organisatieopstelling

De kracht van systeemdenken

Inmiddels volop ingezet wordt voor persoonlijke en organisatie ontwikkeling. is dat we mensen, teams, en organisatie beschouwen in hun -al dan niet historische- context. Dat we een conflict tussen individuen bekijken in de context van het hele team.Dat we een weinig productieve afdeling bekijken in de context van de organisatie. Dat we gelijkvormige problematiek bij soortgelijke organisaties bekijken in de context van de samenleving. En dat we niet op zoek gaan naar schuldigen, maar naar niet langer functionele gedragspatronen die moeten worden losgelaten om op termijn vooruit te komen.

En ook al gedragen wij ons naar onze omgeving, de omgeving wordt ook gevormd door ons gedrag. Wij lopen steeds dezelfde olifantenpaadjes en vormen zo onze omgeving. Een nieuweling moet
zich wel voegen, anders verdwaald hij of raakt geïsoleerd. Zelfs als de olifantenpaadjes niet meer passen bij de nieuwe context en actief zijn weggehaald, vindt ons collectieve geheugen de paadjes
terug. Want nieuwe wegen kennen vele hobbels.

Het geeft ruimte voor verandering

Wat helpt om vaste patronen los te laten, is ons bewust worden van de krachten en drijfveren die ons leiden. Ons realiseren welke bestemming we willen bereiken en samen een stap zetten naar de
toekomst. Zodat we ons gaan gedragen naar de toekomst die verschijnt. Dat kan via een dialoog, bijvoorbeeld over toekomstgericht leiderschap. Een dialoog waarin juist ook degenen met een
afwijkend perspectief gehoord worden. En omdat ons inlevingsvermogen beperkt is, helpt het soms om het te doorvoelen. Zoals Fieke ervoer in een teamopstelling met haar eigen team: ‘We hebben 1000 keer hetzelfde gesprek gevoerd. Maar nu we elkaars positie gezien en gevoeld hebben, is duidelijk geworden hoe het zit en zijn er geen woorden meer nodig. Nu kunnen we verder’.